Makinalar için CE İşareti

CE İşareti, Avrupa Birliği'nin Gümrük Anlaşması çerçevesinde ülkeler arasında malların serbest dolaşımını sağlayabilmek amacıyla 1985 yılında oluşturulan bir uygunluk ve güvenlik işaretidir.

CE işareti, Türkiye ve Avrupa Ekonomik Alanı’nda (EEA) satılan ürünlerin yüksek güvenlik, sağlık ve çevre koruma gereksinimlerini karşılamak için değerlendirildiğini ve uygunluğunu  belirten bir işarettir. Bu nedenle bir ürünün Türkiye ve EEA’da satılabilmesi ve kullanılabilmesi için “CE” işareti zorunlu bir gerekliliktir.

İmalatçı, “CE” işaretini ürününe ya da ürün üzerindeki bilgi plakasına iliştirmek veya iliştirilmesini temin etmek suretiyle, ürünün bu işaretin konulmasını öngören ilgili teknik düzenleme veya düzenlemelere uygunluğunun kendi sorumluluğunda olduğunu ve ürünün gerekli tüm uygunluk değerlendirme işlemlerine tâbi tutulduğunu beyan etmiş sayılır.

CE” işareti;             

 “CE” harflerinden oluşur ve  ilgili teknik düzenlemede aksi belirtilmedikçe, asgarî 5 mm ebadında olur.

Ürün yapısı gereği ürün üzerine CE işareti iliştirilmesinin mümkün olmadığı veya kalıcılığının garanti edilemediği durumlarda ürünün ambalajına ve ürün beraberindeki belgelere görünür, okunabilir ve silinmeyecek şekilde konulur.

Avrupa birliğine üye olan tüm ülkelerde CE işareti zorunludur.

Türkiye ve İsviçre Avrupa Birliğine üyesi değildir ancak CE işareti bu ülkelerde de Avrupa Birliği gibi zorunludur.

Üretilmiş bir ürünün daha önceden kabul görmüş teknik düzenlemelere veya uyumlaştırılmış standartlara uygun olduğunun ve insan (ve duruma göre hayavan) ve çevre için asgari sağlık ve güvenlik kurallarını sağlamasının ispatlanması/belgelendirilmesidir.

Bir ürün piyasaya arz edilmiş ise veya hizmete sunulmuşsa CE işaretine sahip olması gerekir.

Örneğin 2006/42/AT Makina Emniyeti Yönetmeliği kapsamında “Hizmete Sunma” makinanın amaçları doğrultusunda ilk kez kullanıma alınmasını ifade eder.

Mevcut durumda iş ekipmanlarının periyodik muayenesi için akreditasyon zorunluluğu bulunmamaktadır, ancak 25.04.2013 tarihli 28628 Sayılı Resmî Gazete yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre 31.12.2023 tarihinden sonra aşağıdaki ekipmanlar için akreditasyon zorunluluğu başlayacaktır:

1. Kule krenler
2. LPG tank ve tesisatları (yer altı ve yer üstü)
3. Yürüyen merdivenler
4. Asılı erişim donanımları.

Makina piyasaya arz edilmeden önce testlerin yanı sıra;

Dokümantasyon (teknik dosya),

Etiketleme,

AT/AB  Uygunluk Beyanı'nın yayınlanması ve

zorunlu olduğunda üçüncü taraf belgelendirme kuruluşlarınca değerlendirmelerin yapılması

gibi sorumlulukların da yerine getirilmiş olması gereklidir. 

Üretilen makinanın komponetleri eğer bir CE yönetmeliği altında ise CE işaretli komponent olmalıdır. Ancak tüm komponetleri CE işaretli olarak seçmek tek başına yeterli değildir. Bitmiş ürünün Makina Emniyeti Yönetmeliğine göre ayrıca değerlendirilip uygunsuzlukları tespit edilmelidir. 

Örneğin CE işaretli bir ışık perdesi kullanılmıştır ancak yeterli mesafeye konumlandırılmamış, uygun çözünürlükte seçilmemiş ve bağlantıları gereksinimleri karşılamıyor olabilir. 

Makina tasarımı geliştirmek ve müşteri talepleri doğrultusunda revizyonlar yapmak için kurulmuştur. Her halukarda makina üzerinde değişiklikler yapılacaktır.

Bu durum CE işaretlemesi ve güvenlik tedbirlerinin alınmasının ertelenmesi için maazeret teşkil etmemektedir. Makinalar piyasaya arz edilmeden veya ilk kez işini yapmak üzere hizmete sunulmadan önce CE işaretleme ile ilgili tüm sorumluluklar yerine getirilmiş olmalıdır. 

CE işaretli bir hatta makina ilave etmek veya hat içindeki bir makinayı değiştirmek tekrardan değerlendirmeyi gerektirebilir. Eklenen veya değiştirilien makinanın diğer makinalarla etkileşimi göz önüne alınır. İlave riskler ortaya çıkıyor, bu ilave riskler diğer makinaları etkiliyor ve mevcut tedbirler bu yeni riskler için yeterli değilse Makina Emniyeti Yönetmeliğine göre hattın yeniden değerlendirilmesi gereklidir. 

Eğer ürünün tabi olduğu yönetmelikbuna müsade ediyor ise yapılabilir. Ancak yine de CE işaretlemesi hafife alınmamalı sadece bir işaretleme veya beyan yayınlamadan ibaret görülmemelidir. 

Ürüne CE işareti iliştirmek için, ürünün tüm teknik güvenlik şartlarının yerine getirilmiş, teknik dosyayı oluşturan tüm dokümanlar hazırlanmış, gerekli ise tetlsere tabi tutulmuş olmalıdır.

Yönetmeliklerde zorunlu görüldüğünde yukardakilere ek olarak, ürünün üçüncü taraf kuruluşlarca denetlenip sertifikalandırılmış olması da gerekmektedir.